Eerste vrouw namens SGP

Kandidaatstelling Lilian Janse

Cees van der Weele, 2e voorzitter van de SGP-kiesvereniging van Vlissingen, had de moeilijke taak om voor de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart 2014 een kandidatenlijst samen te stellen. De zoektocht naar een lijsttrekker leverde hem hoofdbrekens op. Toen hij eens bij zijn dochter Lilian Janse om de koffie kwam, vertelde hij dat hij al 6 mannelijke leden van de pkv had benaderd met de vraag of ze lijsttrekker wilden worden. Alle 6 zeiden ze nee. Ze hadden al zoveel andere taken. Toen Lilian zich realiseerde dat de SGP zonder lijsttrekker niet aan de aanstaande verkiezingen mee zou kunnen doen, zei ze spontaan: “Dan wil ik het wel doen!” Lilian was van jongs af aan geïnteresseerd in de politiek. Toen haar vader voor de RPCU in de raad zat, heeft ze hem vaak geholpen met typewerk. Menigmaal zat ze op de publieke tribune tijdens raadsvergaderingen. Haar spontane aanbod was niet slechts een opwelling! Als ze lijsttrekker zou worden én zou mogen participeren in de gemeenteraad van Vlissingen, zou daarmee een droom in vervulling gaan.

Via het EO-programma “De vijfde dag” werd haar aanbod wereldkundig gemaakt alvorens dit in de plaatselijke kiesvereniging aan de orde was gesteld. Toen de leden van de pkv op 26 augustus 2013 naar de Marnixkerk kwamen om te vergaderen over de kandidaat-lijsttrekker bleek daar veel pers op het kerkplein aanwezig te zijn. De sfeer onder de partijgenoten was enerzijds gespannen, anderzijds was er uitzien. Wat zal de avond opleveren? Zal het voorstel om Lilian als lijsttrekker te kiezen aangenomen worden? Hoe zullen voor- en tegenstanders reageren? Zullen we na afloop in vrede huiswaarts gaan? De vergadering werd geleid door de 1e voorzitter, Kees de Landmeter. Alles mocht rustig verlopen. De tegenstanders hebben op een waardige manier hun mening naar voren gebracht. Met meerderheid van stemmen, 23 tegen 14, werd Lilian gekozen tot lijsttrekker. De oproep aan de aanwezige partijleden om zich als kandidaat op de kieslijst te laten zetten, leverde nog geen andere namen op. Direct na de sluiting was er in een andere kerkzaal een persconferentie. Maar niet alle persmensen waren in die zaal! Lilian, die op weg naar huis door haar vader werd begeleid, werd meteen omringd door de pers. Ze zou er nog heel veel mee te maken krijgen in de aanlooptijd naar de gemeenteraadsverkiezingen. De Vlissingse SGP stond geruime tijd in het centrum van de publieke belangstelling. Ook alle SGP-ers in den lande volgden alles met intense aandacht. Alleen in Zoetermeer stond er ook een dame op de kandidatenlijst. Zij had echter laten weten: ik wil niet voor de pers optreden. De overige geïnteresseerde SGP-dames en/of hun kiesvereniging durfden de kandidaatstelling van vrouwen nog niet aan. Er kwamen veel reacties, zowel naar het centrale Vlissingse adres als naar de kandidaten: heel veel van medestanders, minder van tegenstanders.

Het samenstellen van de kandidatenlijst

Terwijl Lilian actief bezig was met de voorbereidingen als lijsttrekker, had haar vader het druk met het vinden van overige kandidaten. Gelukkig stelden enkele mannen zich desgevraagd beschikbaar. Maar voor de 2e en 3e plaats was geen animo. Toen belde Cees van der Weele naar Nellie van Dijk: we willen je op de 3e plaats zetten. Na rijp beraad ging zij akkoord met een plaats verderop in de reeks. Cor Tromp wilde wel op de 3e plaats gezet worden. De volgende dame, die werd gebeld, was Mariet van Klinken. Ook zij was bereid om een plaats op de kieslijst in te nemen. Op verzoek van de dames werd dit pas naar buiten gebracht na de ledenvergadering van 23 januari 2014. Maar toen de pers hoorde dat er wel 3 SGP-dames op de kieslijst stonden, kwamen de journalisten en cameramensen massaal op dit nieuws af. Het was voor Mariet en Nellie wel even zoeken: hoe gaan we hiermee om? Daar het een geheel nieuwe situatie voor de pkv was, was er geen actieplan ten aanzien van de verkiezingscampagne voor handen. Na afstemming met Lilian en de voorzitters kregen ze mandaat: sta gerust de pers te woord. Zo kon het gebeuren dat er 3 foto’s van SGP-sters op de voorpagina van de PZC van 31 januari prijkten. De kop vermeldde: Vrouwen rukken op in de SGP. In de interviews werd steeds benadrukt dat de dames zich beschikbaar hadden gesteld om te helpen: het is zo gegroeid. Dit in het bewustzijn dat ook deze dingen door de Heere bestuurd zijn.

Omdat er niemand op de 2e plaats wilde staan, stelde Cees van der Weele zich uiteindelijk zelf beschikbaar om die plek in te nemen. In totaal stonden er 12 namen op de kieslijst:

1. L.E.J. (Lilian) Janse-van der Weele (v)
2. C.J. (Cees) van der Weele (m)
3. C.R. (Cor) Tromp (m)
4. D. ( Dirk) Bakker (m)
5. J.J. ( Jaco) van Westenbrugge (m)
6. D. (Dennis) Sturm (m)
7. M.P.P. (Mariet) van Klinken (v)
8. H.J. (Henk-Jan) Minnaard (m)
9. P.J. (Nellie) van Dijk (v)
10. J. (Johan) van Hell (m)
11. J.A. (Jos) Rottier (m)
12. A.P. (Tonnie) Dingemanse (m)

Ervaringen met de media

Over het algemeen waren de ervaringen met de pers prima! De uitzendingen en krantenberichten waren gratis reclame voor onze zaak. Bij Omroep Zeeland en de PZC was voelbaar dat men het gewoon fijn vond dat er in Zeeland iets nieuws aan de gang was. Ze gunden de Vlissingse SGP van harte minimaal 1 zetel! Een negatieve ervaring was de uitzending door PowNews. Lilian was er op voorbereid: ze zijn er op uit om me boos te maken. Ook Mariet liet zich niet overdonderen. Nellie had PN wel een paar keer aan de telefoon gehad, maar van een interview met haar was niets gekomen. Van het partijbureau kregen we na de uitzending steun: ook onze kamerleden ontkomen niet aan de opdringerige interviews van PN. Janie de Jong, partijsecretaresse, stuurde de tekst van een almanakje uit de PZC naar het e-mailadres van SGP-Vlissingen.
Twee dagen na de uitzending van PN kopte de PZV boven het almankje: VERGEEFS!
Het kost de tv-makers van PowNews doorgaans weinig moeite politici in hoogste staat van verwarring te brengen. Zo niet in Vlissingen, waar ze deze week vergeefs probeerden de vrouwelijke SGP-kandidaten van hun stuk te brengen. Of de lijsttrekster maar even naar de grond wilde kijken tijdens het interview... En of ze, tijdens het spreken, maar liever met de rug naar de camera wilde gaan staan. Hoe onbeschoft de reporter de dames ook tegemoet trad, zij volgden onverstoorbaar zijn instructies op. Of ze de politiek in gingen om de mannen op te winden, probeerde de reporter ten einde raad. Het droge antwoord: "Zoiets raars heb ik nog nooit gehoord”.
Wie Lilian gade sloeg tijdens uitzendingen, kon constateren dat ze vaak diplomatiek reageerde. Haar mening over andere kiesverenigingen? “Daar bemoei ik me niet mee. Ze zijn autonoom. Als ze meer tijd nodig hebben om een vrouw kandidaat te stellen, heb ik daar begrip voor.”
Ook merkte ze regelmatig op: “Er staan slechts 3 vrouwen en wel 9 mannen op onze kieslijst.”
Op vragen als: “Heeft u al iets gehoord van Kees van der Staaij?’ stelde ze dat hij rekening moest houden met SGP-ers, die nog tegen vrouwen in de politiek zijn.
Het Reformatorisch Dagblad en de Reformatorische Omroep stelden zich aanvankelijk ook wat voorzichtig en afwachtend op. Rondom de 19e maart kwam ook via RD en RO meer Lilian-nieuws naar buiten. Het partijblad De Banier stelt zich tot op heden voorzichtig op.

Velen aan het werk

Terwijl Lilian het druk had met het inhoudelijke van het lijsttrekkerschap, waren er op de achtergrond vele anderen hard aan het werk. Het verkiezingsprogramma moest opgesteld en gecorrigeerd worden Posters moesten ontworpen worden. Alles moest naar de drukker. De website vereiste steeds actualisatie. De posters moesten geplakt worden. Op voorstel van burgemeester Letty Demmers deden (bijna) alle Vlissingse partijen mee aan het gezamenlijk plakken op maandag 17 februari. De zonnetrein bracht zittende en aanstaande politici naar enkele aanplakborden. Steeds was de pers ter plaatse om vooral Lilian en haar “plakkers” te volgen. Na de gezamenlijke plaksessie moest elke partij de overige plaklokaties zelf bezoeken. Arjen Huissen en Ko Janse hebben dit karwei met genoegen geklaard. Een fikse klus was het huis-aan-huis verspreiden van de verkiezingsfolders. Velen hebben hier hun steentje aan bij gedragen. Ook enkele jongeren zetten zich enthousiast voor de SGP in!

Debatten en opkomst

In de diverse debatten viel op dat onze lijsttrekker prima thuis is in de materie. Ze weet heel goed waar ze over praat, komt uit voor de Bijbelse boodschap, straalt liefde tot haar stad uit. Kortom: ze is deskundig, heeft natuurtalent. Dat is een gave, die ze van de Schepper mee heeft gekregen. Na het debat door Tros-kamerbreed in Panta Rhei zei de reporter in een onderonsje met een van de SGP-dames: “Jullie hebben een goede lijsttrekker.” Na enig aarzelen voegde hij eraan toe:” Ik mag het wel zeggen: ik vond haar de beste van de 4 deelnemers. Het gaat er niet om wat je zegt maar dat je iets zegt wat inhoud heeft, waar je achter staat.”
Wie de debatten allemaal bijwoonde, kwam er achter dat de Vlissingse SGP-mannen het echt erg druk hebben met andere zaken dan de politiek. De senioren waren vaak present maar de jongeren lieten zich weinig zien. Nummer 3, Cor Tromp, was wel enkele keren aanwezig. Hij kreeg er duidelijk plezier in. Op een gegeven moment gaf hij zelfs te kennen dat hij zo nodig de 2e plaats, die van Cees van der Weele, wel in wilde nemen. Dat is verheugend!
Ronduit teleurstellend was de opkomst op de eigen voorlichtingsavond in Ter Reede op 11 maart. Er was kennelijk te weinig publiciteit aan gegeven. Er waren meer persmensen dan partijgenoten aanwezig. Op boeiende wijze zette Lilian haar visie en plannen uiteen. Er was een goede interactie met de belangstellende toehoorders.

19 maart 2014: een spannende dag voor alle SGP-ers!

In de Marnixkerk van Vlissingen en in de Zuiderkerk te Middelburg was voorbede gedaan voor de verkiezingen. Dit in de wetenschap dat de kiezers ook hierin voor Gods aangezicht staan. Zo brak de lang besproken dag aan. In Vlissingen was de opkomst laag: 48 %. De hal van het gemeentehuis was die avond gevuld met geïnteresseerden. Rondom onze lijsttrekker stond een groep belanghebbenden. De pers was weer massaal present: zou de SGP minimaal 1 zetel behalen? Iedereen wilde het grote moment bijwonen. Steeds werd de uitslag van een stembureau door de burgemeester bekend gemaakt en via een scherm getoond. De kiesdeler was al bekend: 640. Toen onze partij de 640 stemmen naderde, werden de journalisten nog actiever. Tegelijk of om de beurt hadden ze tal van vragen voor Lilian. Onverstoord stond ze iedereen vriendelijk te woord. Intussen werd ze ook een paar keer telefonisch benaderd. Nadat alle stembureaus gepasseerd waren, bleek de teller op 942 te staan; ruim voldoende voor een zetel, Lilian wordt echt het 1e vrouwelijke SGP-raadslid! Ze werd overladen met gelukwensen. De andere dames-kandidaten boden haar een mooi boeket aan: bloemen in de bekende SGP-kleuren!
Het totaal plaatje zag er als volgt uit:

Uitslag gemeenteraad verkiezingen SGP

Naam kandidaat Aantal stemmen

1. Janse - van der Weele, L.E.J. (Lilian) (v) 770
2. van der Weele, C.J. (Cees) (m) 28
3. Tromp, C.R. (Cor) (m) 56
4. Bakker, D. (Dirk) (m) 32
5. van Westenbrugge, J.J. (Jacco) (m) 5
6. Sturm, D. (Dennis) (m) 7
7. van Klinken, M.P.P. (Mariet) (v) 11
8. Minnaard, H.J. (Henk Jan) (m) 0
9. van Dijk, P.J. (Nellie) (v) 12
10. van Hell, J. (Johan) (m) 7
11. Rottier, J.A. (Jos) (m) 5
12. Dingemanse, A.P. (Tonnie) (m) 9

stemcijfer 942

Het aantal stemmen voor Lilian was dus 770. Hieruit is te concluderen dat niet alleen de achterban maar ook veel sympathisanten op haar hebben gestemd. De teller schoot omhoog toen de stemmen uit Lilians krantenwijk bekend werden gemaakt. De campagne en de overweldigende aandacht door de media wierpen vruchten af.
Ook elders in het land volgden velen met intense belangstelling de gang van zaken. Door het gebeuren in Vlissingen is de barrière voor andere SGP-dames kleiner geworden. De voorzitter van de Kamerfractie, Kees van der Staaij, was er eerder al openlijk voor uitgekomen: Lilian is ook onze Lilian!

Met een dankbaar hart gingen de Vlissingse SGP-ers huiswaarts: de Heere heeft onze pogingen gezegend. Hem zij daarvoor de dank en eer. De volgende zondag ging ds. Van der Net voor in de Marnixkerk. In het openbare gebed dankte hij de Heere voor het feit dat zuster Janse in de raad gekozen werd.

Mail van de voorzitter

Naar aanleiding van de mooie verkiezingsuitslag stuurde voorzitter Kees de Landmeter een dankwoord naar de kandidaten met een cc voor de bestuursleden. Hij mailde:
Vanaf de verkiezingen 2010 hebben we als bestuur steeds de nood van het niet aanwezig zijn van ons geluid in de gemeenteraad van Vlissingen aan de Heere opgedragen en Hem om uitkomst gebeden. Wij wisten niet hoe het moest of zou gaan. Nu zien we de feitelijkheden en past ons ootmoedige dankbaarheid.
Lilian in het bijzonder, maar ook de andere kandidaten: hartelijk bedankt voor alle inzet om tot dit resultaat te komen.

Evenwel: het zal een blijvende zaak van gebed behoren te zijn om verantwoord verder te kunnen gaan. We wensen Lilian daarvoor Gods onmisbare zegen en genade toe. Maar we zien ook uit naar ondersteuning voor haar door andere leden van de kiesvereniging. Wilt u daar eens over nadenken en zo mogelijk meewerken?
Er zijn vast wel leden van onze pkv met kwaliteiten om in een steunfractie deel te nemen. Probeert u die mensen te vinden en te melden bij het bestuur?

Tot besluit

Op donderdag 27 maart 2014 wordt de nieuwe gemeenteraad geïnstalleerd. Daarna begint het echte raadswerk!
Lilian kan, net als in de verkiezingstijd, rekenen op de steun en het gebed van haar partijgenoten!