18 juli 2022

Beantwoording vragen m.b.t. bunkerbehoud

Vragen art. 34 SGP - Eerste inspanning blijvend behoud bunker FL 241

Geachte heer/mevrouw,

Naar aanleiding van de door uw fractie ingediende vragen ex artikel 34 RvO informeren wij u als volgt.

Uw inleiding
In opdracht van de Gemeente Vlissingen hebben Stichting Bunkerbehoud en historicus Hans Sakkers onderzoek gedaan naar de Commandobunker FL 241 (gelegen onder de residentie Naerebout en het plantsoen daarvoor, naast toekomstig hotel Britannia). Dit heeft geresulteerd in een prachtig, informatief boek, getiteld “Bunkers rond hotel Britannia”. De genoemde bunker was het Duitse marinehoofdkwartier in de Slag om de Schelde. Tijdens de sloop van het na-oorlogse hotel Britannia werd een andere bunker (type 501) gesloopt, met vergunning. Dit tot veler verontwaardiging dat dit zomaar kan. De SGP wil daarom de volgende vragen stellen:

  • Vraag 1
    Naar aanleiding van het verrichtte onderzoek naar commandobunker FL 241 blijkt dat Vlissingen een kroonjuweel van een bunker in handen heeft. Geschiedkundig is bunker FL 241 van grote betekenis geweest voor de Slag om de Schelde. Dit kroonjuweel verdient, naar de mening van de SGP, een beschermde status. Deelt het college deze mening en waarom wel/niet?
  • Ons antwoord
    Het college erkent het historische belang van bunker FL 241, maar is niet in de positie om deze een beschermde status toe te (laten) kennen. Enerzijds omdat de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) een zeer terughoudend aanwijzingsbeleid voert. De RCE is van mening is dat wij in Nederland al een volwaardig monumentenbestand hebben. Een aanvraag indienen is daardoor niet zinvol. Anderzijds omdat de gemeente (nog) niet over een door de gemeenteraad vastgestelde gemeentelijke monumentenlijst beschikt. Deze ambitie moet een plek krijgen in nieuw erfgoedbeleid.
  • Vraag 2
    Momenteel heeft bunker FL 241 geen beschermde status. Mocht een ontwikkelaar op deze locatie plannen hebben voor bijvoorbeeld een appartementencomplex met ondergrondse parkeergarage, en hier voor een sloopvergunning aanvraagt, kan de gemeente deze sloopvergunning niet weigeren. Dit is een niet gewenste situatie. Deelt het college deze mening en waarom wel/niet?
    Ons antwoord
    De bunker heeft geen beschermde status, maar dit betekent niet dat bij een nieuwe ontwikkeling automatisch een sloopvergunning, of melding, wordt afgegeven. In het geldende bestemmingsplan is opgenomen dat bij een vergunningaanvraag voor ontwikkelingen op deze locatie een archeologisch onderzoek moet plaatsvinden. Dit zal leiden tot een archeologische waardestelling van de bunker en die is naar verwachting hoog. Daardoor zal er nooit zondermeer een sloopvergunning, of melding, worden afgegeven door de gemeente. Er zijn op dit moment bij ons geen actuele ruimtelijke ontwikkelingen bekend op het perceel van de bunker.
  • Vraag 3
    Wil het college de noodzakelijke acties ondernemen c.q. inspanningen verrichten zodat bunker FL 241 de status van Rijksmonument krijgt en daarmee wettelijk is beschermd tegen sloop?
    Ons antwoord
    Zoals wij schrijven in ons antwoord op vraag 1 is de RCE zeer terughoudend met het aanwijzen van nieuwe rijksmonumenten. Een aanvraag voor bunker FL 241 is niet zinvol en dit wordt bevestigd door onze contactpersoon bij de RCE. Wel inventariseren wij, zoals wij in de beantwoording van de vorige art 34 vragen over bunkers in Vlissingen schreven, de overblijfselen uit de Tweede Wereldoorlog samen met Stichting Bunkerbehoud, de Walcherse Archeologische Dienst en het Zeeuws Archief. Deze objecten worden vervolgens opgenomen in een Walcherse Cultuur Historische Waardenkaart die als onderdeel van het omgevingsplan door de gemeenteraad wordt vastgesteld. Daarnaast wordt in 2023 een actualisatie van het archeologiebeleid aan de raad voorgelegd. Bij deze actualisatie hoort kaartmateriaal waarin de bunker FL 241 wordt opgenomen.
  • Vraag 4
    Wie is de feitelijke eigenaar van bunker FL 241?
    Ons antwoord
    Dit is op dit moment nog niet bekend, maar wordt uitgezocht.
  • Vraag 5
    Mocht dit niet de Gemeente Vlissingen zijn, is het college bereid om in goed overleg met de eigenaar de noodzakelijke inspanningen te verrichten om de Rijksmonument-status voor bunker FL 241 te verkrijgen?
    Ons antwoord
    Zoals wij schrijven in het antwoord op vraag 1 en 3 is een aanvraagprocedure voor rijksmonumentenstatus niet zinvol. Wanneer de eigenaar van de bunker bekend is zullen wij uiteraard de beschermingsmogelijkheden bespreken.
  • Vraag 6
    Vlissingen heeft aan haar eigen inwoners, maar zeker ook aan haar bezoekers en toeristen een verhaal te vertellen wat zich rond en in commandobunker FL 241 heeft afgespeeld. De SGP zou het enorm toejuichen als bunker FL 241 kan worden opengesteld voor het publiek. Deelt het college het feit dat het verhaal van de Slag om de Schelde blijvend dient te worden verteld en dat openstelling van bunker FL 241 daartoe absoluut bijdraagt én dit uitvoering is van de aangenomen Toeristische Visie 2019?
    Ons antwoord
    Wij zijn het met u eens dat dit verhaal breder bekend moet worden en goed aansluit bij de doelstellingen van de toeristische visie en de strategische visie. Mede daarom hebben wij meegewerkt aan het onderzoek van Stichting Bunkerbehoud naar deze bunker en het boek dat hierover is verschenen. Wanneer de eigendomssituatie helder is gaan wij in overleg met de eigenaar en de verschillende belanghebbenden om de mogelijkheden voor openstelling te verkennen.
  • Vraag 7
    Naar aanleiding van vraag 6; is het college bereid hiervoor inspanningen te doen?
    Ons antwoord
    Ja zoals wij schrijven in het antwoord op vraag 6 zijn wij hiertoe zeker bereid
  • Vraag 8
    Bij de presentatie van het boek “Bunkers rond hotel Britannia” werd duidelijk dat veel partijen zijn betrokken bij deze, haast unieke, commandobunker FL 241. Gesprekken in goede harmonie zijn nodig om wat met deze bunker te doen. Is het college hiertoe bereid?
    Ons antwoord
    Zoals u schrijft zijn er diverse partijen en belanghebbenden betrokken. In de aanloop naar het verschijnen van het boek en de lezingen hebben wij in goede harmonie samengewerkt met Stichting Bunkerbehoud, omwonenden, het Zeeuws Archief en de Walcherse Archeologische Dienst. Ook als wij de mogelijkheden gaan verkennen om de bunker in de toekomst toegankelijk te maken doen wij dit uiteraard in goed overleg.

Wij gaan ervan uit u hiermee in voldoende mate te hebben ingelicht.

Hoogachtend,

burgemeester en wethouders van Vlissingen,

de secretaris,                          de burgemeester,

drs. R.D.A. Wiskerke              drs. A.R.B. van den Tillaar

Behandeld door E.C. Hennekam