12 november 2021

Beantwoording vragen Atlantikwall-Vlissingen

beantwoording schriftelijke vragen artikel 34 vragen reglement van orde namens VVD en SGP betreffende maximale inspanning voor behoud én meer van Vlissingen Atlantikwall-stad

Geachte mevrouw/heer,

Naar aanleiding van de door uw fractie ingediende vragen ex artikel 34 RvO informeren wij u als volgt.

Uw inleiding

Tijdens de raadsvergadering van 28 september jl. is toegezegd dat inventarisatie plaats zal vinden van één bunker in Vlissingen, namelijk de commandobunker naast toekomstig hotel Brittannia. Op de mondelinge vraag of ook waardestelling van bunkers zal plaatsvinden, werd negatief geantwoord. De kust van Vlissingen was onderdeel van de Atlantikwall, onderdelen daarvan zijn nog steeds aanwezig. Ook van het Landfront zijn nog onderdelen te vinden in het landschap. Binnen korte tijd zijn twee bunkers in de Gemeente Vlissingen gesloopt. De VVD en SGP zijn van mening dat ook het moderne erfgoed moet worden gekoesterd en dat dit maximale inspanning verdient. Daarom willen wij de volgende vragen stellen:

Vraag 1

Dat het college zich met betrokken partijen (Walcherse Archeologische Dienst en Stichting Bunkerbehoud) wil inzetten voor het in kaart brengen van, in ieder geval, één bunker is positief. Ziet het college zich als beheerder en beschermer van Vlissingen Atlantikwall-stad en het Landfront, dus voor alle overblijfselen daarvan?

Ons antwoord

Samen met de WAD en Stichting Bunkerbehoud wordt het erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog geïnventariseerd en in kaart gebracht. De gemeente heeft geen beheerdersrol of zeggenschap over alle overblijfselen van de Atlantikwall en het Landfront, dat grotendeels geen gemeentelijk bezit is. Het college draagt dit erfgoed een warm hart toe, maar moet in haar rol verschillende belangen zorgvuldig afwegen.

Vraag 2

Is het college bereid om maximale inspanningen te doen voor behoud van- én om meer doen met Vlissingen Atlantikwall-stad en het Landfront?

Ons antwoord

Het college is uiteraard bereid zich in te zetten voor het behoud van het oorlogserfgoed, mits zij hier zeggenschap over heeft en de belangen zorgvuldig worden afgewogen. Daarnaast denken wij mee en faciliteren wij initiatieven waarmee dit onderdeel van onze geschiedenis wordt uitgelicht.

Vraag 3

Een waardestelling benoemt de historische waarden van een object/gebouw. Wanneer (bijvoorbeeld bij openstelling van een object/gebouw) aanpassingen moeten worden gedaan, helpt een waardestelling om de plannen beter te onderbouwen voor het verkrijgen van een bouw- of omgevingsvergunning, dan wel het verkrijgen van toestemming van een monumentencommissie. Een waardestelling is altijd gekoppeld aan een bouwhistorische opname. Waarom worden bunkers in de Gemeente Vlissingen alleen in kaart gebracht?

Ons antwoord

Zoals wij schreven in het antwoord op vraag 1 vindt er op dit moment een inventarisatie plaats. Aan de hand van deze inventarisatie kunnen wij in beeld brengen op welke locaties objecten gevaar lopen. Waar dat nodig is kan er een waardestelling worden uitgevoerd en een belangenafweging worden gemaakt. Een integrale waardestelling van alle overblijfselen van de Atlantikwall en het Landfront is op dit moment niet aan de orde. Het complex Landfront is een rijksmonument en daarmee gewaardeerd en beschermd. Daarnaast wordt de inventarisatie van oorlogserfgoed verwerkt in de WalcherseCultuurhistorische kaart waarin de cultureel historische en landschappelijke waarden worden vastgelegd. Volgens de provinciale omgevingsverordening is de gemeente verplicht ten behoeve van het omgevingsplan een inventarisatie te maken van de cultuurhistorische en landschappelijke waarden binnen de gemeentegrenzen. De Walcherse gemeenten pakken dit gezamenlijk aan. De Cultuurhistorische kaart zal individueel of als onderdeel van het Vlissingse Omgevingsplan ter besluitvorming aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Op deze wijze kan de gemeenteraad, te zijner tijd, keuzes maken en hieraan een waardestelling verbinden. Bij het opstellen van nieuw erfgoedbeleid in 2022-2023 zal er inventarisatie en een waardering plaats vinden van het erfgoed in onze gemeente in bredere zin.

Vraag 4

Waarom vindt geen waardestelling van de bunkers plaats, dit ook in relatie tot de Omgevingsvisie?

Ons antwoord

Zie het antwoord op vraag 3.

Vraag 5

Is het college bereid om alsnog waardestelling te doen plaatsvinden van het moderne erfgoed (Atlantikwall en Landfront) in de Gemeente Vlissingen?

Ons antwoord

Zoals wij aangeven in het antwoord op vraag 3 is een waardestelling van dit erfgoed op dit moment niet aan de orde. Via andere kanalen en samen met diverse partners wordt hard gewerkt aan de inventarisatie die zal leiden tot een bewuste en integrale afweging als er objecten in gevaar komen. In die gevallen maakt een waardestelling vast onderdeel uit van de procedure die wordt doorlopen.

Vraag 6

Zo ja, is het college bereid dit, met betrokken partijen, te doen uiterlijk januari 2022?

Ons antwoord

N.v.t.

Vraag 7

Zo nee, waarom niet?

Ons antwoord

Zoals wij schreven in ons antwoord op vraag 3 en 5 is een waardestelling voor alle overblijfselen van de Atlantikwall en Landfront op dit moment nog niet aan de orde.

Vraag 8

Is het college bereid om meer te doen met ons moderne erfgoed (dat de laatste tijd een enorme herwaardering heeft gekregen), zoals het openstellen van bunkers?

Ons antwoord

Wij zijn in gesprek met Stichting Bunkerbehoud over de mogelijkheden om dit erfgoed te ontsluiten en beleefbaar te maken. Ook werken wij mee aan initiatieven van andere organisaties zoals Festung Walcheren aan de Binnenhavens op de Kenniswerf.

Vraag 9

Deelt het college onze mening dat openstellen van bunkers inhoud geeft aan de inhoud en bedoeling van de onlangs vastgestelde Toeristische Visie?

Ons antwoord

In de Toeristische Visie wordt Vlissingen gepositioneerd vanuit drie thema’s: historie van de stad, strijd rondom Vlissingen en recreëren in de gemeente Vlissingen. Vlissingen Atlantikwall-stad en het Landfront passen prima in deze drie thema’s.

Vraag 10

Welke maximale inspanningen gaat het college doen (in samenwerking met betrokken partijen) voor openstelling van overblijfselen van Vlissingen Atlantikwallstad en het Landfront?

Ons antwoord

Wij zijn en blijven in gesprek met diverse partijen over dit soort initiatieven en zoeken ook de samenwerking met de buurgemeenten. Het verhaal van de Atlantikwall en het Landfront beperkt zich tenslotte niet tot onze gemeentegrenzen. De Walcherse samenwerking tijdens de laatste Open Monumentendag met als Thema de Slag om de Schelde is hier een voorbeeld van. De rol van de gemeente is primair faciliterend. Samen met de gespecialiseerde partijen werken wij aan beleefbaar informatief en toekomstbestendig oorlogserfgoed.

Wij gaan ervan uit u hiermee in voldoende mate te hebben ingelicht.

Hoogachtend,

burgemeester en wethouders van Vlissingen,

de plv. secretaris,                  de burgemeester,

 R.G. Hendrikse                      drs. A.R.B. van den Tillaar

 Behandeld door E. Hennekam

De foto's  zijn genomen bij het Bunkerpad in West-Souburg.